W większości krajów europejskich termin „geodezja” odnosi się do nauki zajmującej się pomiarami dużych obszarów kuli ziemskiej, jak i całej Ziemi w ogóle. Natomiast w Polsce oznacza on dziedzinę wiedzy zajmującą się pomiarami małych powierzchni (geodezja szczegółowa, gospodarcza). Geodezja gospodarcza, inaczej zwana miernictwem, jest niezbędnym elementem procesów budowlanych, planistycznych i projektowych. Jest ona istotną częścią rozwoju przestrzeni miejskich, jak i poszczególnych gałęzi przemysłu.
W jej ramach dokonuje się różnego rodzaju specjalnych pomiarów związanych z różnymi dziedzinami gospodarki narodowej: budownictwem, rolnictwem, inżynierią środowiska, leśnictwem itd. Do geodezji gospodarczej zaliczamy czynności pomiarowe związane z oprawianiem map sytuacyjno-wysokościowych z zastosowaniem do celów projektowych, z utrwaleniem i lokalizacją w terenie głównych osi budowli oraz poziomu ich „zera”. Obejmuje ona również geodezję inżynieryjno-przemysłową, górniczą oraz pomiary geodezyjne przy pracach urządzeniowo-rolnych, leśnych itp. Częścią geodezji gospodarczej jest geodezja miejska, która pełni ważną rolę w koordynacji przestrzennej obiektów inżynierskich. Jej zadania to geodezyjne opracowanie i wyznaczenie w terenie:
• planów urządzenia terenów pod rekreację
• planów realizacyjnych ulic i miast
• planów realizacyjnych przewodów kablowych, urządzeń podziemnych: gazowych, kanalizacyjnych
• planów realizacyjnych budownictwa ogólnego i komunalnego (oczyszczalni ścieków, zakładów wodociągowych oraz zakładów wytwórczych i składowania)
• planów realizacyjnych mostów, wiaduktów, przejść podziemnych i krótkich tuneli
• szczegółowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Miernictwo, inne określenie geodezji gospodarczej, jest nazwą historyczną, obecnie coraz rzadziej używaną. Należy ono do geodezji niższej, czyli nauki o pomiarach wykonywanych na małych powierzchniach (o promieniu nie większym niż 15,5 km, co obejmuje ok.750 km²), bez uwzględniania kulistości Ziemi. W jego ramach możemy wyróżnić:
• geodezję górniczą (miernictwo górnicze) – zajmującą się lokalizacją i nanoszeniem na mapach położenia wyrobisk górniczych
• miernictwo elektryczne, które jest jednym z najważniejszych części elektrotechniki, ponieważ wiele pomiarów wykonywanych jest za pomocą przetworników elektrycznych
• miernictwo jako praktyczna część meteorologii, obejmujące techniczne aspekty wykonywania pomiarów, konstrukcji oraz wykorzystania przyrządów pomiarowych, czyli uzyskiwaniu wyników, które są analizowane przez mereologię.
Zawód związany z miernictwem – kiedyś mierniczy przysięgły, obecnie geodeta, zaliczany był do kręgu osób zaufania publicznego. Podstawą prawną funkcjonowania geodezji gospodarczej (jak i pozostałych działów geodezji i kartografii) jako dyscypliny naukowej i dziedziny wiedzy inżynierskiej stanowi Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja 1989 r. nowelizowana w latach 1991, 1997 i 1998 [Dz. U. z 2000 r. Nr 100, poz. 1086 ze zm.].