Osnowa geodezyjna

Pojęcie osnowy geodezyjnej jest jednym z podstawowych terminów w słowniku geodety. Co oznacza? Czemu służy? Jakie są jej kryteria podziału? O tym poniżej.

Co to jest osnowa geodezyjna?

Osnowa geodezyjna to nic innego jak usystematyzowany zbiór punktów geodezyjnych, czyli znaków, które są w sposób trwały umieszczone na powierzchni ziemi, np. w gruncie lub na budowli. Punkty te są opatrzone permanentnym znakiem, oznaczającym ich wzajemne, określone matematycznie, położenie. Wyznacza się je poprzez podanie geodezyjnych współrzędnych geograficznych i wysokości. Kolejność jest jednak taka, że najpierw zakłada się osnowę geodezyjną, czyli umieszcza znaki geodezyjne i wykonuje pomiar. Na tej podstawie są wyznaczane współrzędne i wysokości, czego końcowym efektem jest wymierzenie rzeźby terenu oraz obiektów na nim położonych. Każdy punkt osnowy geodezyjnej posiada unikalny numer i opis topograficzny. Jest też oznaczony specjalnym znakiem geodezyjnym, a jego dane znajdują się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym. Osnowy geodezyjne stanowią podstawę prac geodezyjnych i kartograficznych.

Podział osnowy geodezyjnej

Ze względu na sposób prezentacji wzajemnego położenia punktów, osnowę geodezyjną można podzielić na:

• osnowę poziomą, która precyzuje wzajemne położenie punktów na powierzchni,
• osnowę wysokościową określającą wysokość punktów względem punktu odniesienia,
• osnowę dwufunkcyjną, spełniające jednocześnie funkcje osnowy poziomej i wysokościowej.

Osnowę geodezyjną można również podzielić ze względu na dokładność oraz sposób jej zakładania. Tu wyróżnić można:

• osnowę podstawową (1 klasy), obejmującą punkty wyznaczone w sieciach o najwyższym poziomie dokładności, które przenoszą na obszar danego terenu geodezyjny układ odniesienia i układ wysokości,
• osnowę podstawową bazową (2 klasy), obejmującą rozmieszczone równomiernie punkty, które realizują przyjęte układy odniesienia,
• osnowę szczegółową (3 klasy), obejmującą punkty, które są rozwinięciem podstawowej osnowy, a ich liczba jest uzależniona od poziomu zurbanizowania terenu.