Modelowanie geoidy

Geoida wykorzystywana jest w systemach wysokości jako powierzchnia odniesienia. Wraz  z pojawieniem się i rozpowszechnieniem GPS jako techniki pomiarowej w geodezji, rola geoidy znacznie wzrosła.

Wymaga to bowiem stosowania modelu geoidy o dużej dokładności i wysokiej rozdzielczości. Jej powierzchni nie można przedstawić w zwięzłej postaci, należy więc modelować ją w formie dyskretnej. Geoida jest bowiem utożsamiana z powierzchnią i figurą Ziemi.

Szczegółowe modelowanie geoidy stało się istotne w technikach precyzyjnego pozycjonowania, szczególnie do określania wysokości. Wyróżnia się kilka modeli geoid, tworzonych w oparciu o różne dane źródłowe wykorzystywane przy jej modelowaniu.

Model astronomiczno-grawimetryczny tworzy się przy wykorzystaniu danych astronomicznych odchylenia pionu z uwzględnieniem anomalii grawimetrycznych, służących do ustalenia grawimetrycznych odchyleń od pionu.

Model grawimetryczny, powstały oparciu o dane w postaci anomalii grawimetrycznych, opracowuje się metodą całkową (model ma formę dyskretną, wysokości modelu są wyznaczone w punktach o określonych współrzędnych) lub metodą kolokacji (taki model również ma formę dyskretną, a wysokości są wyznaczone w punktach o zadanych współrzędnych).

Model astronomiczno-geodezyjny – za dane źródłowe służą astronomiczne odchylenia od pionu, model geoidy opracowuje się metodą kolokacji – ma on wtedy formę dyskretną, wysokość geoidy określa się w dowolnych punktach o wskazanych współrzędnych, lub metodą niwelacji astronomicznej, w której wysokość wyznacza się w punktach, w których wyznaczono odchylenia od pionu po wykonaniu obserwacji astronomicznych.

Metoda satelitarno-niwelacyjna – dane źródłowe wyznacza się techniką GNSS, wysokości natomiast w punktach o znanej wysokości, forma modelu dyskretna, wysokości wskazuje się w punktach, w których znana jest wysokość normalna lub ortometryczna i gdzie wykonano obserwacje GNSS.